Yüzlerce yıllık kültürel bir miras: Islık dili

Yüzlerce yıllık kültürel bir miras: Islık dili

Parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşturulan seslerden birleşen heceler üzerine kurulan; yüzlerce yıllık gelenek olan 'ıslık dili' hakkında bilinmeyenleri İleri Haber derledi.

İzel Sezer - @izelsezer

Islık dili; parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşturulan seslerden birleşen heceler üzerine kurulmuştur. Çeşitli yörelerimizde ışıklı dil olarak da adlandırılan, Doğu Karadeniz'in yalçın dağlarından yükselen ve yüzlerce yıllık gelenek olan bu dil, geçtiğimiz sene UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alındı.

TİZ OLDUĞU İÇİN UZAKLARA ULAŞIYOR

Islık sesi, tiz olduğu için uzaklara ulaşmaktadır. Yapılan araştırmalara göre uygun bir coğrafyada, iyi bir ıslık tekniği ile ıslık sesi kilometrelerce uzağa varabilmektedir. Parmaklar yardımıyla da parmaklar kullanmadan da ıslık dili konuşulur, ancak parmak yardımıyla çalınan ıslık daha kuvvetlidir ve daha uzak mesafeden duyulabilmektedir.

DÜNYADA ALTMIŞA YAKIN ISLIK DİLİ KULLANILIYOR

Islık dilinin ne zaman kullanılmaya başlandığı ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Bu dilin ortaya çıkışı, kullanılması ve geliştirilmesi ihtiyaca bağlı olarak coğrafi koşulların etkisi altındadır. Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer’in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Ona göre ilke olarak konuşulan her dil ıslık sesine dönüşebilmektedir ve ıslık dili, halkın ortaklaşa kullandığı bazı seslerin birleşiminden oluşan kalıplara sahiptir. 

ISLIK DİLİYLE BİR TOPLULUĞUN ORTAK KONULARI KONUŞULABİLİR

Islık diliyle herhangi bir yörenin, herhangi bir topluluğun; herkesçe bilinen ortak konuları, sorunları konuşulabilir. Meyer’in araştırmalarına göre Huautla Jimenez bölgesinde ıslık dili pazarda, evden eve, bir dükkandan diğerine haberleşmede kullanılacak kadar günlük yaşamın içerisindedir.

DOĞU ANADOLU'DA DA KONUŞULUYOR

Islık dili Tayland’da ise sevilen kişiye ilgi gösterme amacıyla kullanılır. Kanarya Adaları’ndan La Gomera Adası'nın geleneksel ıslık dili Silbo Gomero, 2003’te ilkokullarda zorunlu ders olmuştur. Ayrıca 2005 yılında ıslık dili konusunda doktorasını tamamlayan Meyer Türkiye’de Doğu Karadeniz'de olduğu gibi Doğu Anadolu bölgesinde de bu dilin konuşulduğunu belirtmiştir.

DAHA FAZLA