Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

TOPLU ÖYKÜLER – ADNAN ÖZYALÇINER

Panayır (1960) ile başlayan edebiyat yolculuğunda yarım yüzyılı geride bırakan 50 Kuşağı’nın usta kalemi Adnan Özyalçıner’den bir başucu kitabı, değerli bir külliyat... Büyük kentlere sıkışmış “küçük insanlar”ın öyküleriyle insanlık macerasının özüne dokunan Özyalçıner, bireyin, toplumun ve emek dünyasının gerçeğinden uzaklaşmadan, kritik dönemeçlere tanıklık etmiş bir yaşamın edebi izdüşümünü sunuyor. Kitap aynı zamanda yazarın bugüne dek yayımlanmış on üç kitabını içeriyor.

KÜNYE: Toplu Öyküler, Adnan Özyalçıner, Everest Yayınları, 2023, 1192 sayfa.

GERİLLA KULÜBÜ - MARC FERNÁNDEZ

Madrid'de iki adam kaybolur. Paris'te bir başkası ve Buenos Aires'te bir kadın. Her seferinde aynı senaryo: kurbanlar kaçırılır ve cesetleri parçalanmış halde bulunur. Hepsinin de ortak bir geçmişi var: 1970'ler ve 1980'lerde Latin Amerika’daki diktatörlüklere karşı verdikleri mücadele... Kaybolanlardan biri de Madridli gazeteci Diego Martin'in bir dostu. Ezelden beri suç ortağı olan dedektif Ana Durán ve avukat Isabel Ferrer'in yardımlarıyla radyodaki programı için bu davayı araştırmaya karar verir. Her türlü tehlikeyle dolu araştırma, onları Şili’yi kat ederek İspanya’dan Arjantin’e sürükler ve tarihin hayaletleriyle yüzleştirir. Keşfettikleri şey tüyler ürpetici çünkü Condor Operasyonu’ndan 40 yıl sonra yırtıcı kuş uçmaya devam ediyor.

KÜNYE: Gerilla Kulübü, Marc Fernández, çeviren: Metin Yetkin, Dipnot Yayınları, 2023, 200 sayfa.

NÚMENOR’UN DÜŞÜŞÜ - J.R.R. TOLKIEN

Morgoth’un yenilgiye uğratılmasında Valar’a ve elflere yardım etmelerinin ödülü olarak Orta Dünya insanlarına bahşedilen Númenor, zamanla uygarlığın beşiği ve zenginliğin merkezi hâline gelmişti. Halkı bilgelikleri ve yiğitlikleriyle ünlüydü. Ama Manwë’nin bir şartı vardı, Númenórlular Valar’la Eldar’ın ölümsüzlüğüne imrenerek Kutlu Diyarları aramaya çıkamazlardı. Ne var ki Númenórluların güçleri arttıkça ölüm korkusu onları sarmaladı, açgözlülükleri ve kibirleri Sauron’un fısıltıları eşliğinde yüreklerini kararttı ve böylece Númenor’un düşüşünün tohumları da atılmış oldu. Üç bin küsur senelik bu çalkantılı tarih Güç Yüzükleri’nin dövülmesinden Barad-dûr’un inşasına ve Sauron’un yükselişine kadar tüm Orta Dünya’yı etkileyecek olaylara sahne olacaktı. Númenor’un Düşüşü Orta Dünya’nın tarihini Yüzüklerin Efendisi’nin eklerinde yer alan “Yılların Öyküsü” bölümünün zaman çizelgesine bağlı kalıp Tolkien’in yayımlanmış tüm metinlerinden faydalanarak Alan Lee’nin artık klasikleşen tarzıyla çizdiği illüstrasyonlarıyla birlikte anlatıyor.

KÜNYE: Númenor’un Düşüşü, J.R.R. Tolkien, çeviren, Kemal Baran Özbek, İthaki Yayınları, 2023, 418 sayfa.

YEŞİL EV – MARIO VARGAS LLOSA

Yeşil Ev kimileri için ahlakın çöküşünü simgeleyen bir mekân, kimileri içinse yasak hazların doyasıya tadılabildiği bir cennet. Çölün kıyısından Amazon ormanlarının kalbine uzanan Yeşil Ev, modernleşmeye ayak uydurmaya çabalayan bir toplum üzerinden Latin Amerika’nın amansızlığını gözler önüne seren bir roman. William Faulkner ve Gustave Flaubert etkilerinin hissedildiği bu ikinci romanıyla Llosa, Rómulo Gallegos Ödülü’nü kazanan ilk yazar olmuştur.

KÜNYE: Yeşil Ev, Mario Vargas Llosa, çeviren: Alev Er, Can Yayınları, 2023, 584 sayfa.

BİR BUDALANIN YAŞAMI - RYŪNOSUKE AKUTAGAWA

İnsan doğasının karanlık yönlerine, derin tutkularına, inançlarına ve çelişkilerine odaklanan modern Japon öykücülüğünün mihenk taşı Akutagawa, "intihar mektubu" niteliği taşıyan "Bir Budalanın Yaşamı" başlıklı öyküsü ve yazarın hayatına son vermeden önce bıraktığı intihar notu başta olmak üzere yaşamının son döneminde kaleme aldığı eserlerden derlenen bu seçkide toplumun buhranlı haleti ruhiyesine de ayna tutuyor. Japon ve Çin kültür sembollerinin yanı sıra Avrupa sanatından, Rus edebiyatından, antik Yunan mitolojisinden beslendiği, yalın ve yer yer toplumsal taşlamalarla örülü otobiyografik öyküleri, dönemin sosyal ve siyasi yapısına yönelik çok sayıda göndermeyle I. Dünya Savaşı ve sonrasını kapsayan Taişo Dönemi Japonya'sının tam teşekküllü bir panoramasını çiziyor.

KÜNYE: Bir Budalanın Yaşamı, Ryūnosuke Akutagawa, çeviren: Zeynep Ebru Okyar, Sel Yayıncılık, 2023, 120 sayfa.

DELİLİĞİN DAĞLARINDA – HOWARD PHILLIPS LOVECRAFT

Yirminci yüzyıl başı. Bilim ve teknik büyük sıçramalarla ilerliyor. İnsanlık dünyada keşfedilmemiş nokta, bilinmeyen olgu bırakmamaya kararlı. Bu sırada, Miskatonic Üniversitesi’nden jeolog William Dyer, bilim dünyasını Antarktika’ya yönelik bir bilimsel keşif seferinden vazgeçirmek üzere kaleme sarılır. Dyer, bilimsel inceleme yapmak üzere 1930 yılında bölgeye gitmiş gruptan geriye dönebilen iki kişiden biridir. Kutbun ücra yörelerine yaptıkları keşif seferi tarihin, jeolojinin, biyolojinin ve mantığın tek tek iflas ettiği bir dehşet dalgasına dönüşmüştür. Antarktika’da göklere uzanan sıradağlar arasında insanlığı bekleyen tehlike ne olabilir? Dyer akıntıya karşı kürek çekerek, akıl almaz olanı insanlığa anlatmaya çalışır. H. P. Lovecraft’ın son dönem yapıtlarından Deliliğin Dağlarında, yazarın engin düş gücünün bir sentezi gibidir. Bu düş gücünün yarattığı çeşitli karakterler ve yaratıklar buzulların arasında ürpertici oyunlar oynamak üzere bir araya gelirler.

KÜNYE: Deliliğin Dağlarında, Howard Phillips Lovecraft, çeviren: Ayşe Deniz Hakyemez, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023, 144 sayfa.

KİRACI – BERNARD MALAMUD

Yıkık dökük, daireleri terk edilmiş binada kendisinden başka biri daha olduğunu keşfeder bir gün: Kitabını bitirmek için kendine gözlerden uzak, uygun bir yer arayan, huysuz, Afro-Amerikalı yazar Willie Spearmint. O dönem Brooklyn’de alevlenen Yahudi-Siyahi çatışmasına rağmen, ikilinin zamanla gelişen dostlukları, Willie’nin Lesser’dan taslağına yorum yapmasını istemesiyle gerilmeye

başlar. Zoraki komşuluk ve sanatlarındaki gizli rekabetin çatışmalara neden olduğu ilişkileri, Willie’nin sevgilisi Irene’in hayatlarına dâhil olması ve Levenspiel’in iki yazarı da evden çıkarmak için giriştiği savaşla tamamen değişir. Bernard Malamud, Kiracı’da biri siyah, biri beyaz iki yazarın sanat anlayışları ve etnik kökenleri üzerinden insanın güvenilmezliğiyle yıkım ve şiddet potansiyelini gözler önüne seriyor.

KÜNYE: Kiracı, Bernard Malamud, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Kafka Kitap, 2023, 192 sayfa.

OSMANLI KÜLTÜRÜNDE “DELİLİK” SORUNSALI – TANER TİMUR

Osmanlı’da deliliği ve delileri merak etmekle işe başlayan Taner Timur, Cumhuriyet tarihine doğru genişlettiği araştırmasında şu soruların peşine düşüyor: Deliliğin diğer hastalıklardan farklı olarak organik nedenlerden kaynaklanmayan, çağlara ve ülkelere göre değişen “ideolojik” biçimleri var mıdır? Batı’da ve Osmanlı’da deliliğin ortaya çıkış koşulları ve delilere nasıl bakıldığı ne açılardan farklıdır? Bu farklılıkların oluşmasında dinin ve siyasetin etkisi nedir? Farklı tarihsel dönemlerin toplumsal-siyasi koşullarıyla delilik arasındaki bağlantıları ortaya koyan bu ilginç araştırmayı okurlarımızın merakla ve zevkle okuyacaktır.

KÜNYE: Osmanlı Kültüründe “Delilik” Sorunsalı, Taner Timur, Yordam Kitap, 2023, 160 sayfa.

UYKUDAN UYANAMAYAN MİNİK YEDİUYURUN HİKÂYESİ – SABINE BOHLMANN

Geçen sonbaharda minik yediuyuru bir türlü uyku tutmamıştı hatırladınız mı? Minik yediuyur şimdi mışıl mışıl uyuyor. Ama artık bahar geldi, tabii minik yediuyurun uyanma vakti de geldi. Bakalım arkadaşları bizim ufaklığı uyandırabilecekler mi?

KÜNYE: Uykudan Uyanamayan Minik Yediuyurun Hikâyesi, Sabine Bohlmann, resimleyen: Kerstin Schoene, çeviren: Dürrin Tunç, Yapı Kredi Yayınları, 2023, 28 sayfa.

DOĞADAN ÖĞRENMEK: TIRTIL YAZILARI – ERDAL ŞEKEROĞLU

Tanınmış doğa bilimcisi ve böcek araştırmacısı Prof. Dr. Erdal Şekeroğlu 2003 yılında aramızdan ayrılırken arkasında zengin bir bilimsel miras bıraktı. Şekeroğlu’nun her yaştan okur için kaleme aldığı gazete makaleleriyle yaymaya çalıştığı güçlü bir mesajı da vardı: Doğadan Öğrenmek. Gezegenimizin geleceğini yakından ilgilendiren bu mesajın kuşaktan kuşağa aktarılması için Şekeroğlu’nun, yüzü aşkın bitki ve canlıyı mercek altına alan, yaşam stratejilerini irdeleyen ve çıkarılacak dersleri, okurla keyifli bir dille tartışıp paylaşan yazılarını yeniden derledik. Canlı türlerine göre sınıflandırıldılar, birbirinden çarpıcı doğa çizimleriyle desteklendiler ve başta öğrenci ve öğretmenler olmak üzere, doğa ve bilim meraklısı herkes için muhteşem bir kaynak kitaba dönüştüler…

KÜNYE: Doğadan Öğrenmek: Tırtıl Yazıları, Erdal Şekeroğlu, resimleyen: Ecem Aksu, Ginko Çocuk, 2023, 152 sayfa.