Türkiye, Rusya ve İran liderleri, Astana Süreci Garantör Ülkeleri Yedinci Zirve Toplantısı için Tahran’da buluştu. Zirvenin ardından yapılan açıklamalarda, Erdoğan Tel Rıfat ve Menbic için “terör yatağı” ifadesini kullanırken, Putin’in “uluslararası terör” vurgusu ise dikkat çekti.

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Reisi, Astana Üçlü Zirvesi kapsamında bugün Tahran’da bir araya geldi. Üç lider, zirve sonrası yaptıkları açıklamalarda Suriye güvenliği ve mülteci krizine ilişkin konuştu.

‘TEL RIFAT VE MENBİC TERÖR YATAĞI’

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, "DEAŞ, PKK, YPG hepimizin ortak meselesidir; mücadelemiz her daim sürecektir. Türkiye güney sınırı boyunca terörden arındırdığı bölgelerle hem sivil kaybını korumuş hem de Suriye toprak bütünlüğüne önemli destek vermiştir. Bu sürecin nasıl hızlandırılabileceğini ve nasıl adımlar atılabileceğini istişare edeceğiz. Suriye halkının ihtiyaçlarının kesintisiz idame ettirilmesi hepimiz için öncelik taşıyor. Ancak sadece sözler yaralara derman olmuyor. Tel Rıfat ve Menbic terör yatağı haline dönüşmüştür" dedi.

‘REJİMİN TAVRI SÜRECİ BALTALIYOR’

Erdoğan, "Anayasa Komitesi gayretlerimiz sonucu faaliyete geçmiş, bugüne kadar 8 defa toplanmıştır. Önümüzdeki hafta yapılması planlanan 9. toplantının ertelenmesi üzücüdür. Anayasa Komitesi'nin başarısızlığı Astana sürecinin başarısızlığı olarak görülmektedir. Toplantı, Birleşmiş Milletlerin (BM) kolaylaştırıcılığıyla BM merkezlerinden birinde görüşülerek sağlanmalıdır. Rejimin tavrı birlikte başlattığımız bu süreci baltalamaktadır. Bu tablo karşısında süreci canlandırmamız şarttır. Astana süreci öncü rolünü kaybetmemelidir. Rejim nezdinde gereken telkinlerde bulunacağınıza inanıyorum" ifadelerini kullandı.

‘İDLİB’DE ATEŞKES İHLAL EDİLMEMELİ’

Tayyip Erdoğan, "İdlib'de biraz da olsa sükûnet varsa bu Astana sürecinin sonucudur. İdlib'deki ateşkesin ihlal edilmemesi bu bakımdan önemlidir. Özellikle sivil yerlerini hedef alan saldırılar süreci baltalıyor. Sizlerin İdlib'deki terör odaklarından kaynaklanan endişelerinizi anlıyoruz" şeklinde konuştu.

‘KRİZİ BİZ ÇIKARMADIK’

Konuşmasında mülteci krizine de değinen Erdoğan "Türkiye 3,7 milyon Suriyeli kardeşimizi geçici olarak misafir etmektedir. Suriyelilerin topraklarına huzurla, güvenle onurlu dönüşü temin edilmelidir. Terörden temizlediğimiz bölgelere Türkiye'den 500 binden fazla Suriyeli döndü. Siyasi çözümde ilerleme kaydedilmesi, dönmek isteyenlerin kötü muameleye maruz kalmayacak olmaları geri dönüşler için önemlidir. Heyetlerimizin bu konuda istişarelerini artırması yönündeyim. Bu krizi biz çıkarmadık, külfetinin de bize yüklenmesi doğru değildir" ifadelerine yer verdi.

‘ABD’NİN SURİYE’DEKİ VARLIĞI HUKUKA AYKIRI’

Basın açıklamasında söz alan Reisi, “ABD, Suriye halkına yönelik ağır yaptırımlar uyguladı ve bu Suriye’de istikrarın sağlanmasını engelledi. Suriye’de savaş yoluyla istediklerini elde edemeyenler tek taraflı yaptırımlar uygulayarak hedeflerine ulaşmak istiyorlar. ABD’nin Suriye’deki bu hukuka aykırı varlığı Suriye’yi istikrarsızlaştırıyor. Siyonist rejimin Suriye topraklarını yok sayma ve bazı haklarını elinden alması bu istikrarsızlığı arttırmaktadır. Aynı şekilde uluslararası hukuku da yok saymaktadır. Umut ediyorum ki bu toplantımızda yapıcı kararlar alınsın ki Suriye’deki istikrar geri dönsün” dedi.

‘SURİYE’NİN DOĞAL KAYNAKLARI YAĞMALANIYOR’

Suriye’nin toprak bütünlüğüne de değinen Reisi, “ABD, Suriye’nin doğal kaynaklarını yağmalıyor. Tüm yabancı güçler Suriye’den ayrılmalı, ABD en kısa zamanda Suriye’yi terk etmelidir. Suriye'nin toprak bütünlüğü ile milli egemenliğinin korunması ve bölge ülkeler arasında siyasi çözümün sağlanması gerektiğini vurguluyoruz. Bağımsız bir Suriye sadece oradaki halkın sıkıntılarını gidermeye yardımcı olmayacak, aynı zamanda komşu ülkelerin de sıkıntılarını giderecektir. İran olarak güçlü bir şekilde Suriye ve Suriye halkını desteklemeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

‘SURİYELİLERİN EVLERİNE DÖNMESİ İÇİN…’

Reisi, mülteci krizine ilişkin olarak “Suriye’de mülteciler önemli bir konu. Suriyelilerin evlerine dönmeleri için bölge ülkeler olarak yardımcı olmalıyız. Suriyeli mültecilerin sorunlarını anlıyoruz ve bu konuda yardım etmeye hazırız” şeklinde konuştu.

‘SURİYELİLER GELECEKLERİNE KARAR VEREBİLMELİ’

Rusya Devlet Başkanı Putin, "Suriyelilerin geleceklerine karar verebilmeleri sağlanmalı. Suriye'nin geleceği için Suriyelilerin aralarında anlaşmaları gerekli. Suriye'de teröre karşı ortak çabamızı sürdüreceğiz" dedi.

Suriye’nin bağımsızlığına ilişkin konuşan Putin, “Suriye konusundaki diyaloglarımızla, Suriye halkının kendi inisiyatifiyle karar almasını sağlamamız lazım. O yüzden anayasa komisyonu oluşturulmuştu. Suriyeliler kendi aralarında anlaşmalı. Bağımsız ülkelerinin geleceğini kurmak için bazı adımlar atılmalı” ifadelerini kullandı.  

‘ULUSLARARASI TERÖR OCAKLARI…’

Vladimir Putin, Batılı ülkelerin Suriye’ye yönelik politikalarını da eleştirdi:

“Suriye’de uluslararası terör ocaklarını söndürmek için çabalarımız sürecek. Şunun altını çizmek isterim ki, Suriye’de terör örgütlerinin etkisini görebiliyoruz. ABD ve diğer ülkeler, Suriye’nin değerlerini çalmaya devam ediyor. Rusya, İran ve Türkiye, Suriye halkına yardım etmek için birçok konuya el atıyor. Mülteciler konusunda da elimizden geleni yapıyoruz ve yapmaya devam edeceğiz. Ayrıca uluslararası toplumun diğer üyelerinin de bu yardımlara katılmalı. Bizim görüşmelerimizin olumlu ve faydalı olacağını düşünüyorum. Rusya’da da bazı görüşmeler olacak. Burada bulunan tarafları ülkemizde görmekten mutluluk duyacağız.”