Türkiye Tekel Bayileri Platformu adı altında örgütlenen Tekel bayileri, saat 22.00’den sonra alkollü içki satılmasını yasaklayan düzenleme nedeniyle yaşadıkları mağduriyetlere dikkat çekmek için, 26 Nisan Perşembe günü kepenk kapatmaya hazırlanıyor. “Haksız rekabet içinde kaybolan küçük esnaf için kepenk kapatıyoruz” diyen Türkiye Tekel Bayileri Platformu 26 Nisan Perşembe günü saat 13.00’te Bakırköy’de eylem yapacak. Platforma üye bayi sayısı 4 bin olmasına rağmen, kepenk kapatacak bayi sayısının 10 bini geçmesi bekleniyor.

‘00.00’A KADAR SERBEST OLSUN’

Tekel bayileri arasında bir rekabetin oluştuğunu belirten bir esnaf, eylem kararlarına ilişkin olarak şunları anlattı: “Saat 22.00’de alkol satma yasağımız var. Ama herkesin ruhsatı farklı. Kimisi saat 01.00’e kadar açık, kimisi 03.00’e. Bakkallar Odası ruhsat verirken farklı saatler veriyor. Ama bir tekel bayi alkol sattığı için 37.000 lira ceza yerken, yakınındaki başka bir bayi gece saat 03.00’e kadar alkol satıyor. Ama kimse ‘Sen niye satıyorsun’ diye sormuyor. 22.05’te alkol satan yere ceza kesen polis memuru saat 00.00’da öbür tekelden alışveriş yapıyor. Saat 22.30’da bir tekele gelip alkol almak isteyen müşteriye ‘Ben ceza yedim alkol veremiyorum’ diyorum. Adam gidip öbür tekelden 22.00’den sonra alkol alınca bana gelmiyor. Müşteri kaybediyorum.”

Birlik olduklarını dile getiren esnaf, “Talebimiz net. Alkol satmak 00.00’a kadar serbest olsun ve herkes saat 00.00’da kepengini kapatsın” dedi.

‘KIRMIZI IŞIKTA GEÇİP İNSAN HAYATINI TEHLİKEYE SOKMAK 289 LİRA’

Evrensel’de yer alan habere göre bir esnaf da saat 22.00’den sonra alkol satıldığı durumda verilen cezayı şöyle yorumluyor: “Dünyada emsali görülmemiş bir ceza: 1 adet bira satmanın cezası 37.000 lira. Ama kırmızı ışıkta geçip bir insanın hayatını tehlikeye sokmak 289 lira. Biz iş yapıyoruz ve vergisini veriyoruz.”

‘AT YA DA EŞEK ETİ SATMANIN CEZASI 8 BİN, BİR BİRANIN 37 BİN’

Başka bir esnaf ise şunları dile getirdi: “Küçük esnafı koruyan hiçbir yasa yok. Zincir marketlerin normalde daha erken kapatması gerekirken aynı saatte kapatıyoruz. Yani burada haksız bir rekabet durumu da oluşuyor. Bizler bu durumdan rahatsız oluyoruz. Ayrıca at veya eşek eti satmamın 8000 lira cezası varken, 22.00’den sonra bir bira dahi satsak 37.0000 lira cezası var. Bizler bu haksızlığa dur demek istiyoruz. Sesimizi duyurmak için eylem yapıyoruz. Hiçbir kurum veya kuruluş bizim dertlerimize çare olamıyor veya olmak istemiyor. 22.00 yasasının iptalini istiyoruz. Bizler mahallelerimizde muhtar gibiyiz. Derdi olan bize gelir. 18 saat çalışan esnaflarız biz. Halkına zarar veren, uyuşturucu satan tipler değiliz, halkız biz halk.”

‘ESNAF BUNU KARŞILAYAMAZ’

İzmir’de 4 bin 150 üyesi bulunan Bakkallar ve Bayiler Odası’nın Başkanı Emin Bağcı ise, bireysel olarak esnafa bu kararından dolayı destek verdiğini belirtti. Yasadan dolayı esnafın mağdur olduğunu, içki satış saatlerinin düzenlenmesi için çok uğraştığını, ancak hükümetin bu kararını değiştirmediğini ifade eden Bağcı, “Küçük esnaf her zaman zor durumda. Herkes, her zaman büyük esnafın yanında oluyor. Ekonomik sıkıntılar son dönemlerde biraz daha arttı, olağanüstü hal var. Savaş içerisindeyiz. Birçok şey önceliğini kaybediyor” dedi.

‘2000’Lİ YILLARA KADAR YÜZDE 90’I ALKOL SATABİLİYORDU’

2000’li yıllara kadar bakkal esnafının yüzde 90’ının sigara ve alkol sattığını, daha sonra sigara ve alkolün özelleştirilmesi nedeniyle bakkal ve bayilerin kârlarının düştüğünü ifade eden Emin Bağcı, şöyle konuştu:

“En düşük kâr yüzde 7’ydi. Yabancı şirketler işin içine girdikten sonra perakende satış kârı yüzde 5’e düştü. Devlet sigara ve alkol üzerinden KDV hariç büyük ÖTV’ler alıyor. Esnafın kârı gittikçe azaldı. Hem az kâr ediyorlar, hem de cirosu düşüyor. Satışların çoğu alkol ve sigaraya dayalı. Diğer gıda maddelerinin haksız rekabet nedeniyle fazla satamıyoruz. O nedenle sıkıntılar oluyor. 2013 yılından sonra çıkan kanunla da 22.00’den sonra alkol satışlarına ciddi para cezaları getirdiler. Bu saatten sonra alkol satan esnaf, 42 bin lira ceza ödemek zorunda kalıyor. Bunu hiçbir esnafın karşılaması mümkün değil.”

‘ÜST MAKAMLARA ULAŞAMADIK’

İzmir’de de birçok esnafın bu düzenlemeden dolayı sorun yaşadığını vurgulayan Bağcı, “Bu düzenlemeyi yapamıyorlarsa, o zaman cezaları hafifletsinler. Biz, ilk verilecek cezanın 5 bin, ikincisinin 10 bin lira olması, sonunda ruhsat iptaline gidilmesi yönünde bir talep sunduk. Ama kabul görmedi. 42 bin liralık cezanın altından esnafın kalkması mümkün değil. Bunu bakanlar düzeyinde dillendirecek cesaretli insanlar yok” diye konuştu. Bağcı, yaşanan sıkıntıları anlatmak için en üst makamlara kadar ulaşamadıklarını belirtti.