Oxford sözlüğünden cinsiyetçi ifadeler kaldırılıyor

Ünlü Oxford sözlüğündeki cinsiyetçi ifadeler tartışma yarattı. Sözlük yöneticileri özür dileyerek sözlüğün gözden geçirileceğini söyledi.

Antropolog Michael Oman-Reagan öncülüğünde, ünlü Oxford İngilizce Sözlüğü’ndeki cinsiyetçi ifadelerin ifşa edilmesi, sözlükle ilgili yeni bir tartışma başlattı. Olay, antropoloğun geçtiğimiz hafta, Oxford İngilizce Sözlüğü’nde “aşırıya kaçarak ve fanatik bir biçimde bir şeye inanmak/bir şeyin destekçisi olmak” anlamına gelen “rabid” sözcüğünün ilk kullanımına ilişkin verilen örneği eleştirmesi ve bu konuda Oxford’a bir tweet atmasıyla başladı.

Sözlüğün kelimenin karşılığı olarak verdiği örnekte “kudurmuş bir feminist” ifadeleri yer alıyordu. Oysa “Rabid” kelimesi İngilizcede teknik olarak olumsuz bir anlam taşımıyor ve feministlerle bağdaştırılması için herhangi bir neden bulunmuyor. 

kulturservisi.com'dan Aslı Uluşahin ve Gökçen Sema Duman'ın haberine göre Oman-Reagan Oxford’un sözlüğündeki diğer cinsiyetçi ifadeleri de ifşa ederek bunların düzeltilmesi gerektiğini açıkladı. Bu kullanımlardan bazıları ise şöyle:

Psyche/ Ruh (İsim) / Kullanım: Kadın ruhunu hiçbir zaman gerçekten anlamayacağım.

Housework / Ev işi (İsim) / Kullanım: Tüm ev işini hâlâ o (kadın) yapıyor.

Grating / Kulak tırmalayan (Sıfat) / Kullanım: Onun (kadın) yüksek ve kulak tırmalayıcı ses tonu

Nagging / Dırdırcı (Sıfat) / Kullanım: Dırdırcı eş (kadın)

Promiscuous /Cinsel ilişkide bulunurken seçici olmayan (Sıfat) / Kullanım: O arsız, önüne gelenle ilişkide bulunan ve zevkine düşkün bir kadın

Oxford yetkilileri Oman-Reagan’ın eleştirilerinden sonra özür diledi ve “rabid” ve diğer kelimelerin kullanım alanlarını tekrar gözden geçirme sürecine girdi. 

Öte yandan, geçen yıl Türk Dil Kurumu’nun sözlüğündeki “müsait” kelimesinin ikinci anlamında “flört etmeye hazır olan, kolayca flört edebilen (kadın)” ifadelerinin yer alması tartışma yaratmış, sözlükte “serbets”, “kötü kadın”, “mal” gibi birçok kelimenin karşılığında cinsiyetçi açıklamaların yer aldığı ortaya çıkmıştı.

Buna karşın Türk  Dil Kurumu, (TDK) “'müsait' kelimesinin 1980 sonrasında beri bu anlamı taşıdığını" aktarmış, değişiklik yapmaya gerek duymamıştı. Sonrasında sözlükte herhangi bir değişikliğe gitmeyen TDK’nin “Güncel Türkçe Sözlüğü”nde bugün de bu ifadeler aynen korunuyor. 

DAHA FAZLA