İsveç'te edebiyat alanında Nobel ödüllerini veren akademi, cinsel taciz iddialarının yarattığı tartışmalar ardından bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü'nün verilmeyeceğini açıkladı.

Akademi, üyelerinden birinin eşi hakkındaki cinsel taciz iddialarıyla çalkantı içindeydi. Kriz bu üyenin yanı sıra akademinin başkanı ve dört diğer üyesinin de istifasını getirdi.

Akademi bu durumda 2018 Edebiyat Nobeli'nin 2019 yılı ödülüyle birlikte gelecek yıl açıklanacağını bildirdi.

‘KAMUOYUNUN GÜVENİ YİTİRİLDİ’

İlk kez 1901 yılında ödül veren Nobel Akademisi hiç bu kadar büyük bir krizle karşı karşıya kalmamıştı. Akademi ödülün açıklanmasını erteleme kararının gerekçesi olarak "kamuoyunun güveninin yitirilmesi"ni gösterdi.

Bazı Akademi üyeleri, geleneğin devamı açısından ödülün verilmesi gerektiğini söylüyorlardı ama kurumun ödül verebilecek durumda olmadığını söyleyen üyeler ağır basmış görünüyor.

2. Dünya Savaşı sırasında 6 yıl Nobel ödülü verilememesi dışında, 1935 yılında da ödüle değer bir aday bulunamadığı bildirilmişti.

TACİZ SKANDALI

Tartışmalar geçen Kasım 2017’de İsveç Akademisi'nin fonlarıyla kültürel bir proje yürüten Fransız fotoğrafçı Jean-Claude Arnault, 18 kadın tarafından cinsel taciz ve saldırı ile suçlandığında başladı.

Üstelik iddia edilen saldırıların önemli bir kısmı İsveç Akademisi'ne ait binalarda olmuştu. Arnault, iddiaları reddederken, Arnault'un eşi yazar Katarina Prostenson'un da akademi üyesi olduğu ortaya çıkıtı. Kurum bu nedenle Prostenson'un ödül komitesinden çıkarılması önerisini reddedince tartışma daha da büyüdü. Buna ek olarak çıkar çatışması tartışmaları ve Nobel adaylarının isimlerinin sızdırılması da komite içindeki ayrılıkları derinleştirdi.

Sonunda bir dizi istifa yaşandı. İstifa edenler arasında cinsel taciz skandalına eşinin adı karışan yazar Prostenson ile Akademi başkanı Profesör Sara Danius da var.

ŞİMDİ NE OLACAK?

Yaşanan krizin ardından ödülün bu sene verilmeyeceği ve 2019 yılında iki ödül birden verileceği açıklandı. Söz konusu durum ise ilk kez yaşanmıyor. 1939 yılında ödül açıklanmamış fakat o yılın ödülü daha sonra Amerikan oyun yazarı Eugene O'Neill'e verilmişti.

Akademi daha önceki açıklamasında Nobel Edebiyat Ödülü'nün itibarının zedelendiğini kabul etmiş ama kamuoyunun güvenini kazanmak için ciddi bir çalışma yapılacağını vadetmişti. (BBC Türkçe)